Jakem Faryzeusz

  Chyba bardziej celnego eseju, odnośnie postaw pewnych moralistów katolickich nie mogłem się spodziewać. W niedzielę czytana była w kościołach przypowieść o Faryzeuszu i Celniku. Uprzedzę, nie mam się ani za jednego, ani za drugiego. Po prostu się nie modlę, ale...

  SJ Krzysztof Osuch w eseju „Faryzeusz i celnik”¹ dokładnie opisuje, o co w tej przypowieści naprawdę chodzi. Modlitwa pierwszego: „Boże, dziękuję Ci, że nie jestem jak inni ludzie, zdziercy, oszuści, cudzołożnicy, albo jak i ten celnik. Zachowuję post dwa razy w tygodniu, daję dziesięcinę ze wszystkiego, co nabywam.”, modlitwa drugiego: „Boże, miej litość dla mnie, grzesznika.” Jestem przekonany, że gdyby przeprowadzić ankietę wśród wierzących, szczególnie tych najbardziej gorliwych, dziewięćdziesiąt dziewięć procent do postawy Faryzeusza się nie przyzna. Ja, choć jestem niewierzący powiem o sobie tak: mam w sobie coś z tego padalca – wprawdzie nie jestem jak złoczyńcy (jest jeden mały wyjątek, ale o tym cicho, o tym sza), ani jak ten celnik – czasami tylko bywam potwornie uparty.

  K. Osuch wyjaśnia: „Adresatem przypowieści o faryzeuszu i celniku są „niektórzy”. Są to ci, którzy ufają sobie i są przekonani o swojej sprawiedliwości. Cechuje ich także pogardzanie innymi [podkreślenie moje]. Jezus w tej przypowieści mocno piętnuje zarówno pogardzanie innymi, jak i uważanie siebie za sprawiedliwego w oparciu jedynie o swoje dobre uczynki.” Od siebie bym dodał przekonanie o swojej wyższości. Faryzeusz wyróżnia się pobożnością i rygoryzmem wobec innych. Nie zająknie się ani jednym słowem na temat swoich grzechów, szczególnie pychy, a pychę ma wrodzoną. Będzie wyliczał swoje zasługi ale przede wszystkim winy innych. To ostatnie szczególnie dobrze mu wychodzi. Dla nich, taki jak ja, to ktoś bez serca, sumienia i duszy, człowiek dążący do grzesznego zaspokojenia swoich potrzeb, a przy okazji siejący zgorszenie wokół. Mąci sumienia faryzeuszy i za to jest godny największego potępienia. O tym osobiście przekonałem się na jednym z blogów. Okazało się nawet, że to ja jestem winien całemu złu tego świata, tylko dlatego, że ośmielać się mieć zdanie odrębne w kwestiach moralnych i szeroko pojętej etyce, choć nikomu nie narzucam ich na siłę. Faryzeusza nic nie przekona, dla niego jest ważne tylko jego święte oburzenie i jeszcze świętsze przekonanie o swoje wyższości.

  Takie slogany jak: „Sporej części społeczeństwa pomieszały się wartości. Zdeprecjonowało się u nich pojęcie wolności, które zmierza w odwrotnym kierunku niż powinno. Jakby tego było mało, to ci, wydawałoby się, że bardziej "kumaci" , okazują się zwykłymi blagierami, przeinaczają wszystko, co się da. Wywracają świat do góry nogami, przekazując kłamliwe i obraźliwe treści, przeinaczając dobre intencje w obronie własnych fałszerstw i domniemań i wreszcie, stając się likwidatorami prawdy, usiłują przeforsować przekonania sprzeczne z Bożym prawem (...)” czy „Znajomy mówi - "jak się bzyka to niech ponosi konsekwencje...” taki tekst to normalka – moralność jest po stronie Autorki. I wtóruję inni: „Sama już nie wiem- czy to jest szczyt głupoty, czy to jest szczyt egoizmu; a może jedno i drugie odebrało rozum takiej osobie.”, czy równie piękne „A kysz, diabelskie pomioty! (mam na myśli te, które powinny rodzić, a usuwają dla wygody)! Uczestniczki "Czarnego marszu" - idźcie po rozum do głowy, bo go wam brakuje!”² Wylały na blogu i w komentarzach swoją moralną wyższość i świętość, by wieczorną modlitwę rozpoczynać od słów „Dziękuję ci Boże...”

  K. Osucha we wnioskach pisze: „(...) winniśmy być wyostrzyć uwagę, gdy wzbiera w nas faryzejska pewność siebie; gdy smakuje nam uczucie górowania nad tymi, którzy wydają się nam wielkimi grzesznikami. Nie jest dobrze, gdy oskarżając innych i mówiąc Bogu, jakie to zło czynią inni, chcemy „zapunktować”, chcemy w taki marny sposób (wstrętny w oczach Boga) wydać się lepszymi i sprawiedliwymi w obliczu Boga!” W tym miejscu można mi zarzucić, że właściwie mam tak samo. Wytykam wady innych. Z małą różnicą. Nikomu nie narzucam swojej wizji moralności, nikomu nie nakazuję żyć tak jak ja żyję, nikogo nie nazywam „diabelskim pomiotem”, a co najważniejsze, nie dziękuję Bogu, że pozwolił mi nabluzgać innym i przez to poczuć się świętym...

Przypisy:
1 - http://www.katolik.pl/faryzeusz-i-celnik,27280,416,cz.html
2 – przez grzeczność nie podam źródła tych cytatów.