Poradnik młodego grzesznika – rozwody

  Cykl mi się bardzo podoba, więc postanowiłem i u siebie go kontynuować. Tym razem zainspirował mnie dziwny artykuł na portalu pch24.pl (też katolicki) zatytułowany „Rozwody niszczą społeczeństwo”¹. Dziwny, bo krótki i jakoś nieskładny, mający wydźwięk sarkastyczny ale na dobrą sprawę, nijak odnoszący się do tytułu. Jest to de facto fragment książki „Wierność w małżeństwie” z 1998 roku. A przecież problem jest poważny na tyle, że trudno traktować go „po łebkach” i w takich kategoriach jak we wspomnianym artykule.

  Autor, Konstanty Michalski, próbuje spojrzeć na sprawę rozwodów od strony społeczno-obywatelskiej i patriotycznej (sic!) by przez taką perspektywę je napiętnować. Kilka tez jest wręcz szokujących, nawet mnie, mocno zaawansowanego wiekiem, któremu się wydaje, że nic nie jest mnie już w stanie zadziwić. Ano dowiaduję się, że kto chce rozwodu ten: „(...) chciałby zabijać niemowlęta, jeżeli nie na ciele, to przynajmniej na duszy.” Ta retoryka zabijania w pewnych środowiskach, to już jest wręcz maniakalna obsesja. Ten cytat mógłby konkurować z tekstem o tym, że „Nieomal słyszę krzyk rozpaczy dziesiątków tysięcy zamrożonych embrionów i czuję ich rozpacz.” (J. Gowin). Dalej też jest ciekawie. Chcieć rozwodu to tak, jak odesłać dzieci do: „koszar wojskowych na wychowanie przez obcych ludzi”. Do tego problemu powrócę w osobnym akapicie. „Znieś wychowanie rodzinne, a zniesiesz główną ostoję uczuć patriotycznych.”, co trzeba powiązać z kontrowersyjnym uzasadnieniem: „popioły umarłych stworzyły ojczyznę – powiedziano pięknie i trafnie, bo w każdym narodzie wiążą się dusze żywych z duszami umarłych.” To też wymagałoby osobnego komentarza, bo mnie ta gloryfikacja popiołów umarłych najnormalniej w świecie przeraża. Daruję sobie i Czytelnikom. Próbowałem też znaleźć odniesienie fragmentu: „Znieś wychowanie rodzinne, a zburzysz główną szkołę ducha obywatelskiego.” do rozwodów, ale jeśli jest, to bardzo enigmatyczne. Szczególnie w kontekście ostatniego zdania: „Nie do państwa, ale do rodziców należą dzieci na pierwszym miejscu i dlatego przede wszystkim do rodziców należy ich wychowanie.” – akurat tu się z sentencją w pełni zgadzam.

  Ogólnie, moje wrażenie po tej lekturze znów wywołuje odruch niemal wymiotny. Bo jak można problemy osobiste małżonków, którym się nie układa, którzy nie mogą już na siebie patrzeć, piętnować argumentami patriotyzmu, obywatelstwa i prochami zmarłych? To tak jakby chcieć wąską, wyboistą i krętą ścieżkę nad urwiskiem prostować ileś tonowym walcem drogowym. Zatem przyjrzyjmy się bliżej zagadnieniu rozwodów. Nie przeczę, jest to problem społeczny, gdyż dziś rozwodzi się około 40 proc. małżeństw w stosunku do zawieranych. Znaczna część małżeństw nie wytrzymuje nawet roku. I mocno trzeba by się zastanowić nie tyle nad przyczynami, bo te są znane, ile nad samym zjawiskiem. Ze statystyk wynika, że najczęstszą przyczyną rozwodów są: niezgodność charakterów – 32%; zdrady – 24%; alkoholizm – 23%; problemy finansowe – 9% i inne². Ja jednak chciałby zwrócić uwagę na pewne dość znamienne dwa fakty, 75% przypadków powództwa wnosiły kobiety, i drugi, 70% orzekanych rozwodów jest bez określenia winnego. Ja już słyszałem opinię, że przyczyną tego stanu rzeczy jest liberalizm, w szczególności zaś lewactwo, cokolwiek pod tym pojęciem się kryje. Z oczywistych względów uważam, że to nie jest prawda. Bardziej prawdopodobnym jest to, że wyczerpuje się formuła chrześcijańskiej tezy o nierozerwalności węzła małżeńskiego, która de facto sankcjonuje zdradę małżeńską, zamordyzm w rodzinie, alkoholizm czy nawet nieodpowiedzialność jednego z współmałżonków. Zgoda, każdy z tych elementów jest moralnie godny potępienia, w skrajnych przypadkach grozi odpowiedzialnością karną, a jednak!, żaden z nich nie jest dostatecznym powodem (w rozumieniu chrześcijańskim) do tego, by taki chory związek definitywnie przeciąć. Względy obywatelskie, patriotyczne, szacunek dla prochów zmarłych – są jeszcze bardziej niedorzeczne.

  Najczęstszym argumentem przeciwników rozwodu jest „dobro dziecka”, lub jak kto woli, „wychowanie w (pełnej) rodzinie”. Gdybym tego nie przeżył na własnej skórze, gdybym tego nie widział wśród wielu rodzin, może i dałbym się na ten argument nabrać. Bo co poprzedza rozwód? Awantury, czasami rękoczyny, łzy i nienawiść, w najłagodniejszej wersji brak szacunku dla partnera/-ki, epatowanie niechęcią i obcością. Nie wolno traktować dziecka jak bezrozumne ciele, ono i tak dostrzeże najbardziej skrywany zgrzyt między rodzicami i będzie go przeżywać bardziej niż oni. W efekcie i tak przekona się, że ta gloryfikowana rodzina, małżeńska miłość i jedność, to niestety często obłuda i kłamstwo. Stres związany z koniecznością obserwowania rozpadającego się związku nie zrekompensuje, nie zawsze pewny dobrobyt materialny, a już na pewno iluzoryczny, gdy w grę wchodzi alkoholizm. Śmiem twierdzić, że dziecko wychowywane w spokojnej atmosferze przez tylko jednego rodzica, choć na pewno nie tak „luksusowo” jak w kochającej się rodzinie, i tak będzie się miało lepiej niż w chorym związku obojga rodziców.

  Często słyszę opinię, że wzrost ilości rozwodów jest powodowany nieodpowiedzialnością młodych. Sławetne „Widziały gały, co brały”, choć akurat zakochani są podobno kompletnie ślepi i zaczynają widzieć dopiero po fakcie. I trudno z tym brakiem odpowiedzialności się nie zgodzić, tylko nie rozumiem czemu się dziwić, skoro wciąż jest, nomen omen, taki silny nacisk społeczny, określiłbym to nawet presją na młodych, by zakładali rodziny (patrz również program 500 plus). Wprawdzie do lamusa odchodzą określenia „stara panna” czy „stary kawaler”, ale i tak dla wielu pojęcie „singli” ma wciąż wydźwięk pejoratywny. Oczywiście, nikt nikogo na siłę do ołtarza nie zaciąga, ale też nikt specjalnie nie każe się młodym zastanowić, gdy do niego podchodzą. Podobno kościelne nauki przedmałżeńskie w jakiś sposób mają młodym pomóc, nie wiem jak to wygląda w praktyce, ale... Właśnie to „ale”. Chciałbym wiedzieć ile par narzeczonych po tych naukach, uświadomionych emocjonalnie i duchowo, rezygnuje z małżeństwa, sakramentalnego w szczególności?

Przypisy:
1 –  http://www.m.pch24.pl/rozwody-niszcza-spoleczenstwo,18417,i.html
2 – za Wikipedią https://pl.wikipedia.org/wiki/Rozw%C3%B3d#Statystyka_rozwod.C3.B3w_w_Polsce