Piękny jest ten świat (?)

  Po stronie zalet zapisuję sobie niepoprawny optymizm, który łączę ze specyficznym poczuciem humoru, nieodłączny mi realizm, będący niejako w opozycji do optymizmu i asertywny egoizm. Po stronie wad widzę upartość, nadmierny krytycyzm połączony ze sceptycyzmem, wstręt do hipokryzji, bez którego pewnie byłoby mi dużo łatwiej oraz umiejętność skrywania emocji pod płaszczykiem ironii. To ze zrozumiałych względów jest ocena w pełni subiektywna, ale mimo większej ilości wad, a pewnie i moje przymioty zostanę przez innych za takie uznane – bardzo siebie lubię.

  Nie bez kozery maluję ten portret, jako przykład obiektu wewnętrznie dość sprzecznego w samym sobie. Rzecz w tym, że nie wszystko jest tak jednoznaczne, jak to pobieżnie widzimy. To jest dość charakterystyczne w sytuacji, gdy poznajemy kogoś do tej pory obcego, a w naszej świadomości, niemal machinalnie tworzymy sobie jego wizerunek – od skrajnej niechęci po zauroczenie – nie mając ku temu żadnych przesłanek. Napiszę tak, mając świadomość prawdopodobnej fałszywości takiej pierwszej oceny i tak z reguły jej ulegamy. Jest dobrze, jeśli pozostawiamy sobie margines na zmianę tej opinii, wszak nie wygląd zewnętrzny świadczy o wnętrzu człowieka. I choć zakładam, że mogę się mylić, przypuszczam, że większość ludzi tak ma, to znaczy, nie potrafi uciec od pierwszego wrażenia i jest w stanie je zweryfikować pod wpływem bliższego poznania. Dobrze, jeśli to działa w obie strony, to znaczy, potrafimy zmienić zarówno negatywne ale i pozytywne wrażenie. Dla mnie nie ulega wątpliwości, że paradoksalnie znacznie trudniej zweryfikować to drugie, o czym świadczy dość powszechna cecha jaką jest naiwność. Po prostu konsekwencje fałszywego zauroczenia, pozytywnej oceny bliźniego, bywają zdecydowanie tragiczniejsze, choć to być może za dużo powiedziane.

  

  Wreszcie mogę przejść do sedna. Skoro wyłuszczyłem dlaczego pierwsze wrażenie nie jest tym, na czym powinniśmy opierać opinię o drugim człowieku, warto zadać pytanie: a jak oceniać pierwsze wrażenie wszystkiego innego poza człowiekiem? W ciągu kilku ostatnich dni dopadł mnie kilka razy „argument z piękna” w kontekście mojego sceptycznego stosunku do wiary i religii. Nie sądzę, aby był użyty celowo po to, aby mnie do wiary przekonać, ot, taki argumencik na tezę, że wszystko co nas otacza jest tak piękne, że aż niemożliwe, aby stało się przez przypadek. Trzeba być prawdziwym artystą (Bogiem), aby nadać temu wszystkiemu harmonię i piękno. Przez przypadek (huragan) na złomowisku (chaosie) nie powstanie piękny i sprawny do lotu samolot (skomplikowany i żywy organizm). To prawda. Na pewno nie na złomowisku i nie z przyczyny nawet kilkudniowego huraganu. Ale wystarczy odrobina wyobraźni zarówno co do materii i właściwości wszechświata, jak i do czasu jego trwania, oraz powolności procesów tworzenia – a wtedy wszystko jest możliwe, nawet powstanie samoświadomości. Problem tylko w tym, że nie potrafimy sobie tych wielkości i mechanizmów przypadku wyobrazić. Paradoksalnie nie stanowi dla nas żadnego problemu wyobrazić sobie niematerialnego a sprawczego Boga.

  Wróćmy jednak do tego piękna jakie nas otacza. Napiszę tak: trzeba być zupełnie bezkrytycznym, nie mieć w sobie szczypty sceptycyzmu, trzeba być hura-optymistą, a dodatkowo na wpół ślepym, aby w otaczającej nas rzeczywistości widzieć samo piękno i harmonię. Tym bardziej, że pojęcie piękna jest daleko płynne i różnorodne. Wprawdzie nie skłamię, jeśli powiem, że moja najbliższa okolica jest piękna – lasy, łąki, zagajniki, leniwie płynąc Warta – a jednak tylko w tedy, jeśli patrzę na to piękno z pewnej perspektywy. Spróbujcie je dotknąć. Te piękne trawy to również pokrzywy, oset i inne zielone paskudztwo przylepiające się do spodni. Trzeba też uważać, aby nie wdepnąć w krowie łajno. A jeśli do tego dodać pajęczyny, gąsienica wszelkiej maści i małego potwora, zwanego kleszczem… Wejdź w zagajnik a dostaniesz gałązkami krzewów po pysku i dobrze jak ci oka nie wybije. Usiądź nad Wartą rozmarzony, a dopadną cię komary i inne gryzące muszyska. Sama Warta jest piękna, ale spróbuj się w niej wykąpać. Krokodyli tam wprawdzie nie ma, ale i tak wizyta u dermatologa cię nie ominie. Lepiej jest w lesie. Mało co gryzie ale będziesz oblepiony pajęczynami, a za kołnierzem będziesz transportował kilogramy igliwia... A przecież to tylko piękno w skali mikro.

  W sakli makro jest jeszcze gorzej. Mówi się, że ta nasza planeta jest najpiękniejsza ze znanych. Jako sceptyk określiłbym ją jako najmniej niebezpieczną dla życia i zdrowia. Na innych natychmiast cię zabije, na Ziemi, przez przypadek masz szanse uniknąć skutków trzęsień ziemi i wybuchów wulkanów, powodzi na skutek ulewnych deszczów, albo wycieńczenia z powodu suszy. Przy odrobinie szczęścia (przypadku) nie zabije cię huragan czy trąba powietrzna, nie padniesz ofiarą chorób zakaźnych, nie ukąsi cię jadowity wąż lub pająk, nie rozszarpią wilki, nie pogryzie wściekły pies, itd., itp. Ba!, jak będziesz miał szczęście, nie zabije cię terrorysta, pijany kierowca czy inny żądny krwi i pieniędzy bandyta. Masz szczęście, że przez przypadek za twojego życia nie wybuchła wojna, choć możesz się ciągle przerażony zastanawiać, czy przypadkiem jakiś populistyczny wariat nie naciśnie guzik, który to sprowadzi totalną zagładę. A wybuch tej bombki ma w sobie niewypowiedziane i urzekające piękno. Patrzysz i podziwiasz:  jaki piękny grzyb...

  Stop Asmo! Stop, bo twoi Czytelnicy popadną w masową depresję. Jakby na to nie patrzeć, na swój sposób ten świat jest rzeczywiście piękny, ale pod warunkiem, że nikt ci nie będzie wmawiał, że jest cudowny dziełem stworzenia. Ukształtował się tak, jak się ukształtował, ze straszliwymi felerami, ale masz szansę w nim na chwilę zaistnieć, bo życie ma to do siebie, że kończy się śmiercią. To człowiecze życie dało nam marzenia, dla niektórych są to marzenia o szczęśliwej wieczności i nie wolno ich nikomu odbierać. Choć z drugiej strony rodzi się pytanie: czy wolno je innym wciskać na siłę?