Nie byle jaka rocznica

  Właściwie zamierzałem ten temat ominąć z daleka. Nie bardzo mi z nim po drodze... Rzecz w tym, że obchody 1050-lecia przyjęcia chrztu stają się coraz bardziej nachalne. Ale ostrzegam, będzie trochę prześmiewczo, więc jeśli ktoś za bardzo ulega emocjom, niech pominie lekturę tej notki. Ja się nie pogniewam.

  Bo mnie dręczy jedno pytanie w związku z tą rocznicą. Czy my obchodzimy rocznicę chrztu Polski, czy może bardziej rocznicę chrztu Mieszka I? Pytanie na tyle istotne, że tak naprawdę proces chrystianizacji państwa polskiego skończył się dopiero na przełomie XIV - XV wieku, bagatela, 500 lat później. Wspominam o tym nie bez kozery, bo debata w Senacie na ten temat , przybierając wręcz kabaretowy charakter, skupiała się przede wszystkim na tym, czy Mieszko I może być uznany z pierwszego prawdziwego Polaka – chrześcijanina. Pominę fakt, że ci, którzy byli przeciw wywodzą się z poprzedniej ekipy rządzących, a ci, którzy są za, z ekipy miłościwie nam teraz panujących. Było wiadomo, że do sporu dojdzie, a jednak, ta debata przeszła moje najśmielsze oczekiwania.

  Tu muszę nadmienić, że nie uważam siebie za historyka (nie mylić z histerykiem) w prawdziwym tego słowa znaczeniu. Uznajmy delikatnie, nie byłem w szkole zbyt pilnym uczniem na takich lekcjach. Ale mamy dziś net, za co mu chwała, i w każdej chwili mogę ściągnąć potrzebne mi wiadomości. A z tych danych wynika jednoznacznie, że bardziej prawidłowo jest uznać tę datę za rocznicę chrztu Mieszka I niż Polski. Tak przynajmniej wynika z dostępnych materiałów historycznych. Ten pierwszy władca państwa, nazwanego później Polską, miał w tym chrzcie przede wszystkim interes polityczny i matrymonialny. Chciał zapobiec zaborczej ekspansji biskupstwa w Magdeburgu, a że przy okazji księżniczka Dobrawa była ponętna, postanowił upiec dwie pieczenie przy jednym ogniu. Bo Polska w tym czasie w ogniu walk stała. Księżniczka Dobrawa strzegła mocno swej cnoty przed poganami, więc Mieszko I się ochrzcił, bo chędożyć lubił i było mu obojętne, który Bóg da mu na to przyzwolenie. Ważne żeby dał, ale oddajmy prawdzie historii: może nawet nie tyle Bóg, ile sama księżniczka.

  Zawsze uważałem, że ludzkość najbardziej ucierpiała z powodu kobiet i tu mamy tego klasyczny przykład. Przez pięć wieków Polacy cierpieli z powodu erotycznych skłonności księcia, bo tę wiarę wpajano im niemal na siłę. Skutecznie. Te skutki odczuwamy do dziś, płacąc haracz na rzecz malutkiego państewka gdzieś na półwyspie apenińskim, z którym nawet nie graniczymy. Mało tego, możesz Rodaku zostać oskarżony o obrazę uczuć religijnych, o których nasi protoplaści nie mieli zielonego pojęcia. A wspomnij komuś, że w jego żyłach płynie krew słowiańska, która za prawdziwych bogów miała Światowida, Welesa, Peruna i innych. Kto zresztą dziś jeszcze o nich pamięta? Nie bardzo rozumiem jak w tym kontekście, z takim uporem, wciąż nawołuje się do powrotu do korzeni?

  Mnie we wspomnianej debacie senatorów najbardziej rozbawiło pytanie w jakim obrządku Mieszko I przyjął ten chrzest; łacińskim czy wschodnim? (sic!) i stanowcza odpowiedź senatora PiS-u: „w łacińskim!”* Tu spieszę wyjaśnić. Rozróżnienie tego obrządku nastąpiło w 1054 roku, czyli blisko sto lat po chrzcie Mieszka I. Coś mi się zdaje, że ów senator był jeszcze mniej pilnym uczniem niż ja. Znaczna część dyskusji dotyczyła tego, czy temu pierwszemu władcy należy się hołd czy tylko cześć (sic!). I najbardziej kuriozalna opinia senatora Roberta Gaweł: „Ja do końca nie wiem, z jakich względów. Czy tak strasznie zakochał się w Dobrawie, która rok wcześniej do Gniezna przybyła i nie dopuszczając go do łoża (...) uczyła go nowej wiary, czy też przemyślał sprawę i aby zabezpieczyć się przed ekspansją niemiecką, przyjął chrzest wcześniej, niżby został siłą ochrzczony?”. Żal mi tego pierwszego władcy Polski, bo z jednej strony: „Można domniemywać, że był to zabijaka i zapewne palił, gwałcił i na porządku dziennym były”, z drugiej musiał wybierać, czy chce chrztu na siłę czy przez łoże. Bo zapytam przekornie: a jaki to wybór, skoro skutki takie same?    

  Za kwintesencję nie posłuży wypowiedź senatora Cz. Ryszki: „Obchodzony jubileusz symbolicznego początku dziejów narodu Polaków bardzo trafnie ujął arcybiskup łódzki Marek Jędraszewski, mówiąc, że przed 1050 laty niebo otwarło się nad ludem Polan. A ktoś inny pięknie dodał, że równocześnie na lud Polan padł cień krzyża i dosłownie stworzył naród Polaków”.
Taaak, padł cień krzyża...

 
* - wszystkie cytaty pochodzą z http://senat.gov.pl/prace/senat/posiedzenia/tematy,453,1.html