W odpowiedzi

  Pod jednym z moich tekstów*, już przesłoniętych kolejną notką, ukazał się komentarz, którego pewnie bym nie zauważył, gdyby nie fakt, że wszystkie komentarze i tak pojawiają się na mojej poczcie mailowej. Przyznam, że w jakimś sensie sprowokował mnie do napisania poniższego tekstu. Nie jestem hipokrytą i nie mam pretensji o ten komentarz, wszak zgodziłem się na każdą krytykę, nawet tę najsurowszą. A oberwało mi się całkiem, całkiem. Okazało się, że jestem zaślepionym na poziomie gimnazjalisty ignorantem, który, o zgrozo!, zechciał poddać krytyce i Ewangelię, i Apokalipsę. Ba!, skoro nie jestem badaczem Pisma Świętego, jak mogłem się poważyć na analizę starożytnych tekstów z perspektywy XXI wieku, co „logicznie” rzecz ujmując – jest niedopuszczalne(sic!).

  Mój ateizm rodził się bólach, wprawdzie tylko natury światopoglądowej; mimo wszystko boli, kiedy nagle zaczynasz mieć wątpliwości, czy to, co mówił katecheta, co mówili moi wierzący rodzice i krewni, a później równie mocno wierzący znajomi, jest takie oczywiste, jak sugerują. Ich koronnym argumentem były cytaty z Biblii z przewagą fragmentów z Nowego Testamentu. Czytałem te sielskie i płomienne wersy o nieprzemijającej urodzie, niezaprzeczalnych wartościach i uniwersalnych treściach. Z początku czyniłem to niechętnie, jak wspomniałem już wcześniej, raził mnie archaizm języka Biblii. Ponieważ wątpliwości nie zawsze dało się rozwiać, przestałem się ograniczać tylko do wskazanych wersów od – do. Lecz zamiast coś się wyjaśniać, wszystko gmatwało się jeszcze bardziej. Postanowiłem przeczytać całość, od Księgi Rodzaju po Apokalipsę. Jedno, co mnie zdumiało, to fakt, że nie wszystkie teksty są tak samo mocno akcentowane przez moich „nauczycieli” wiary, o niektórych w ogóle nie wspominano. To pierwsze czytanie skończyło się totalną klapą. Nie byłem ani odrobinę mądrzejszy niż przed lekturą całości.

  Skoro Pismo Święte nie było dla mnie, skupiłem się na tekstach współczesnych, bardziej przyswajalnych, choć nie zawsze optujących za wiarą. Pierwszą książką, w jakimś sensie ateistyczną, była „Złota gałąź” Jamesa George Frazera, wydanie z 1978 roku (skrócone – oryginał to trzynaście tomów), którą wciąż mam w posiadaniu. To piękny opis niemal wszystkich religii całego świata od czasów starożytnych, niektóre nawet z wcześniejszych okresów, wraz z obrzędami. To dzięki niej mogłem wysnuć zaskakujący wniosek: chrześcijaństwo, a nawet judaizm jako pierwowzór, jest konglomeratem innych, dziś nazywanych pogardliwie pogańskimi, wierzeń. Wiara w jednego Boga, przekształconego w Trójcę Świętą, nie wzięła się z niczego. Nawet to, co Objawione w Księgach, już istniało na długo przed Objawieniem.

  Przypomniały mi się przypowieści, w których to Jezus uzdrawiał ślepych, głuchych czy trędowatych. Szamani, szarlatani, kapłani pogańskich bożków na długo przed Jezusem też podobno czynili takie cuda. Ba! Starali się swoje cuda czynić przy każdej nadarzającej się okazji, choć oczywiście za odpowiednią opłatą. To był biznes. Oszukańczy, ale biznes. W takim ujęciu powstała moja najpoważniejsza wątpliwość w stosunku do religii. Skoro Jezus, już jako Syn Boży, potrafił uzdrowić ślepca i głuchego, dlaczego nie uwolnił świata od ślepoty i głuchoty? Jakież znaczenie ma cudowne wypędzanie diabła, skoro ten stale przenosi się na innych? Tu już teza, że Bóg nie może ingerować w nasze życie, bo bylibyśmy bezwolnymi marionetkami, w ogóle nie może być brana pod uwagę. On tę moc pokazał, o czym zaświadcza Pismo Święte, a Ewangelie w szczególności. Tu bowiem rodzi się równie niemożliwy do wyjaśnienia problem. Bóg, Jezus, i wszyscy święci stale podkreślają konieczność wychwalania Boga, jako Stwórcę wszystkich rzeczy, jako warunek otrzymania zbawienia i jednocześnie każe nam o sobie myśleć jako o nędznych grzesznikach – choć przecież takimi nas stworzył. Ja mam świadomość, że to są dziecinne wątpliwości, wręcz na „poziomi gimnazjalnym”, jak to określiła moja antagonistka. Takie określenie tychże wątpliwości jest bardzo mocno rozpowszechnione, ale ja mam nieodparte przeświadczenie, że wynika to z faktu barku możliwości udzielenia satysfakcjonującej odpowiedzi. Jest gorzej. Te wątpliwości, mało, że są nie do pokonania, to jeszcze właściwie nie można ich uniknąć.

  Odsyła się więc tych grzesznych niedowiarków, mających czelność zadawać nieprzyzwoite pytania, do Biblii, a właściwie tylko do wybranych jej fragmentów; do tekstu napisanego językiem archaicznym, alegorycznym i metaforycznym, bo po pierwsze, jako laikom można zawsze będzie zarzucić, że ich nie rozumieją, po drugie, można tłumaczyć, że nie takie umysły jak ich, poświęciły wiele lat studiów, aby je właściwie zrozumieć. Wreszcie po trzecie, można im wmówić, że nie natchnął ich Duch Święty. Byli, są i będą ignorantami, jeśli nie uwierzą tym świętym mędrcom. Tak zgnojony nie zadasz, już nawet sam sobie, podstawowego i prostego pytania: którym mędrcom? Ja tylko nieśmiało zasygnalizuję, że było ich bez liku i bardzo się w swych tłumaczeniach i objaśnieniach różnili. Nie tylko odnośnie Biblii. Do dziś trwają spory o kształt religii nawet na najwyższych szczeblach. Spory o dylematy natury etycznej, które lepiej i dogłębniej przedstawiają dzieła Szekspira, Tołstoja, Dostojewskiego i innych, niż mityczne moralitety w przypowieściach zawartych w Księgach sprzed dwóch tysięcy lat. Spory o prawdy wiary i dogmaty, którymi obala się wcześniejsze dogmaty. Oczywiście, jeśli nie masz ochoty, nie musisz się zgłębiać w całość Biblii, rzekłbym: to nawet nie wskazane. Możesz się oprzeć na tym, co powie kaznodzieja lub każdy inny wielbiciel Pisma Świętego, wskazując odpowiednie wersy z własnym wytłumaczeniem. Rzecz w tym, że nie dowiesz się wszystkiego, więc nie będziesz miał pełnego obrazu tego, co zwykło się nazywać Objawieniem. A jeśli spróbujesz, to ryzykujesz, że okrzykną cię zaślepionym ignorantem, a to, co wyniosłeś z tej lektury, jest „kardynalnym błędem”.

  Przyznam, że najbardziej zdumiało mnie pytanie „po co?” i retoryczna odpowiedź pytającej „żeby ludziom oczy otworzyć?” Uwielbiam te momenty, gdy inni widzą mnie takim, jakim chcą mnie widzieć. Taka zgaduj-zgadula w rodzaju powiedz mi, jaki kolor lubisz, a powiem ci, kim jesteś. Przyjmijmy na chwilę, że jest tak, jak chciałaby moja antagonistka. Czasami publikuję recenzje książek na znacznie poczytniejszych portalach niż mój blog, a skoro tam recenzji Ewangelii nie umieściłem, widać ten argument o otwieraniu oczu innym odpada. Pierwsze pytanie jest wręcz niedorzeczne. Dlaczego stawia się je mnie, wręcz nieznanemu, bez jakiejkolwiek możliwości oddziaływania na innych, a nie na przykład autorom Ewangelii, twórcom takich dzieł jak „Zbrodnia i kara”, „Makbet” czy nawet powieści w rodzaju „Harry Potter”, którzy potrafią zasiać w człowieku zdecydowanie większe zamieszanie niż moje subiektywne spostrzeżenia? Odbiję piłeczkę i zapytam: „po co” ktoś pisze takie komentarze? Odpowiedzi, już nie retorycznych, jest kilka, ale mnie narzuca się jedna. Nie lubimy, gdy ktoś burzy nasz ład. Tym bardziej nie lubimy, im bardziej jesteśmy bezsilni wobec tego burzenia.

Przypisy:
* - http://antyfronda.blogspot.com/2016/04/apokalipsa-wg-sw-jana.html#comment-form