Wolność a „wolna wola”

  Liberalizm poniósł klęskę, o czym śmiem mówić głośno, mimo, że mam się za liberała.  Przegrał, bo z jednej strony jest za wolnością przekonań, z drugiej, ta wolność pozwala na druzgocącą krytykę takiej postawy. Często przytacza się powiedzonko, że tylko krowa nie zmienia poglądów, ja jednak mimo przegranej (jeszcze nie wiadomo czy do końca) przy swojej liberalnej postawie pozostanę. Chyba nigdy nie przekonam się do żadnej formy zamordyzmu, nawet gdyby uznano mnie za głupka.

  Za Wikipedią: liberalizm (od liber – wolny), ideologia i kierunek polityczny, według którego wolność jest nadrzędną wartością, ma charakter indywidualistyczny i przeciwstawia się kolektywizacji. Ja owo słowo „wolny” nie tyle wypiłem z mlekiem matki, ile je odziedziczyłem po ojcu (na tym blogu, w jakimś sensie anonimowym, nie podam konkretu, choć pewnie, co niektórzy się domyślą). A to zobowiązuje.

  Zetknąłem się dziś po raz wtóry z pojęciem „wolna wola”, które ma w jakimś stopniu być odzwierciedleniem wolności. To pojęcia ma przede wszystkim wydźwięk religijny (choć nie tylko) i chętnie jest przez chrześcijan przytaczany jako argument... i tu rodzi się pytanie: czego argument? Najczęściej dotyczy to wyboru między wiarą a niewiarą, ściślej, Bóg obdarzył nas wolną wolą i dlatego możemy w Niego nie wierzyć. Rodzi się jednak dość istotny dylemat. Aby tak traktować „wolną wolę” muszę a priori przyjąć, że dał mi ją Bóg, w którego istnienie nie wierzę. Błędne koło. Bo skoro zakładam, że Boga nie ma, nie mogę tego traktować jako daru od Niego. Nie będę bardziej gmatwał. Istotne jest coś innego. W moim przekonaniu ta „wolna wola” jest przykrywką, zasłoną dymną, którą można tłumaczyć sobie wszystkie sprzeczności związane z Bogiem. Bo tylko ode mnie, od mojej „wolnej woli” zależy jak sobie te sprzeczności zinterpretuję. I jest to w zasadzie też tylko wątek poboczny, ważne jest to, że ta zbitka słów nic wspólnego z wolnością nie ma. Jeśli bowiem uznam „wolną wolą”, że On jest, od razu muszą mnie determinować wszystkie nakazy i zakazy religijne. Czyli muszę zapomnieć o wolności. Jest jednak gorzej. Jeśli przyjąć, że nasze działania determinuje świat, teraźniejszość, charakter, moralność, prawo naturalne i stanowione, otoczenie, chęć życia i przetrwania – wolność wyboru, wolna wola jest li tylko złudzeniem. Gdzie w tym wszystkim zmieścić liberalizm?

  Tu pozwolę sobie nawiązać do ostatniej wypowiedzi hierarchów na temat prawa bożego i stanowionego. Jedno znamienne zdanie: „Prawo stanowione musi [podkreślenie moje] być zgodne z prawem bożym”. Jakże to znamienny przejaw wolności, a w szczególności „wolnej woli”. Na dodatek to hipokryzja, która bije po oczach: „Wbrew głowom ogarniętym szałem liberalno-lewicowych bajdurzeń nie oznacza to bynajmniej, by Kościół święty "pchał się do polityki" czy chciał "zagarniać władzę". Wprost przeciwnie: Kościół chce robić swoje, dbać o zbawienie wszystkich Polaków [wszystkie podkreślenia moje] i oczekuje, że państwo nie będzie w tym przeszkadzać, a w miarę możliwości będzie nawet pomagać”. Pomagać czemu? Oczywiście w chrystianizacji, bo laicyzacja to zło, diabeł wcielony. A co, jeśli ja w myśl zasady „wolnej woli” nie chcę być zabawiony? Państwo ma mnie przed tym „chronić” (sic!) wbrew mojej woli? Jak dla mnie jest to przejaw narastającej tyranii, jedynie „słusznych wartości”, których i tak mi nikt nie jest w stanie wytłumaczyć.

  Często słyszę o uniwersalności Dekalogu. Ok, pod warunkiem, że mówimy jedynie o wybranych fragmentach, nie o całości. Gdzie przestrzeganie przykazania „Nie uczynisz sobie obrazu rytego ani żadnej podobizny tego, co jest na niebie w górze i co na ziemi nisko, ani z tych rzeczy, które są w wodach i pod ziemią.”? O zgrozo, islam to przykazania przestrzega! Jak interpretować przykazanie „Nie mów fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu swemu.” kiedy tyle bzdur pisze się i mówi na temat ateizmu i liberalizmu? Co znaczy: „Pamiętaj, abyś dzień święty święcił.” skoro nie do końca wiadomo czy to jest sobota, czy niedziela, nie mówiąc o tym, że Bóg nie ustanowił nawet Święta Wilkanocnego? Nie zabijaj, nie kradnij – te przykazania równie dobrze mogą wynikać ze zwykłej, ludzkiej moralności, z własnego egoizmu (nie chcę być okradziony lub zabity).

  I jeszcze raz zadam sobie pytanie: gdzie w tym wszystkim umieścić liberalizm, a wolność w szczególności? Ano można. Wystarczy, że nie uznam nad sobą żadnej religii, żadnych „światłych” doktryn i będę się kierował własnym rozumieniem moralności, z której wynika tylko jedno przesłanie: Nie czyń bliźniemu swemu tego, co tobie nie miłe. Wszystko inne jest dozwolone i pozwala odczuć prawdziwą wolność, jedyną z możliwych i dostępnych. Stanąć wobec żywiołów i podziwiać ich piękno, nawet jeśliby miały mnie zmieść z tego świata.